Sırbistan Karadağ’daki İç Karışıklıklarının Eurovision’a Yansıması

Biliyorsunuz ki çok olaylı ve aniden dağılan bir ülkeydi Sırbistan-Karadağ. Peki, bu iki yıllık Eurovision geçmişlerinde bunun izlerine rastlamak mümkün mü? Gelin hep birlikte göz atalım.

İlk yıla gayet güzel bir giriş yapan Sırbistan-Karadağ, kıl payı kaçırmıştı birinciliği. O zamanlar bir Eurovision efsanesi olacağından habersiz izlediğimiz Željko Joksimović, şarkısı Lane Moje ile 263 puanla ikinci tamamladığı yarışmadan, birinciliği Ukrayna temsilcisi Ruslana’ya son anda bırakarak ikinci olmuş, ancak İstanbul’dan, yarışmaya ilk defa katılan ülkesini ikincilik sırasına taşımanın gururuyla geri dönmüştü. O zamanlar bir sıkıntı yoktu tabii. Peki ya sonra?

2005 yılı geldi, Sırbistan-Karadağ elemesi olan Evropesma düzenlendi, vesaire… Željko Joksimović şansını yeniden denemek istedi ve kendi bestelediği “Jutro“ adlı parçasını, eski back vokali olan ve 2008’de Sırbistan’ı yine bir Željko Joksimović şarkısı olan “Oro“ ile temsil eden Jelena Tomašević’e armağan etti. Tartışmasız herkesin favorisiydi. Ancak jüri için bu bir sorun oldu.

Bir önceki sene yarışmaya bir Sırp sanatçının gitmesi, üstüne bunun bir daha bir ihtimal olarak gündeme gelmesi Karadağlıları yeniden ikinci planda kalmış milliyet kompleksine soktu. Bunun üzerine yarışmanın ikinci ayağında bu parçayı ekarte etmek istediler. Yarışma iki etaptan oluşuyordu, birincisi iki tarafın da kendi ulusal kanallarının düzenlediği iç yarışma. Sırbistan Karadağ’ın diğer ülkelere nazaran iki ulusal kanalı vardı, biri Sırp biri Karadağ tabanlı, bunlar kendi içlerinde bir ulusal final yapıp arından iki temsilciyi karşı karşıya getiriyordu. Bu ikinci etaptaki jüri oylamasında, Karadağlı bütün jürilerin „Jutro“ adlı parçaya sıfır puan vermesi sebebiyle şarkı ulusal finalde ikinci sırayı alarak Sırbistan-Karadağ’ı temsil etme hakkını kazanamadı. Yarışmanın kazananı ve Sırbistan-Karadağ’ı 2005 yılında temsil etme hakkı kazanan grup ise “No Name” adlı bir Karadağlı müzik grubu oldu. Böylece bir nevi bir önceki senenin acısını çıkarmış olan Karadağlı jüriler, Eurovision tarihinin en iyi Balkan balladlarından biri olabilecek bir şarkıyı ellerinin tersiyle itmiş oldular.

Siyasî bağlamda gerilmiş olan ülke ortamı, jürinin yaptığı ikinci bir haksız oylama dolayısıyla 2006 Eurovision Şarkı Yarışması’na da “No Name”in seçilmesi üzerine yeniden bir milliyet çekişmesine yol açtı ve ortam gerildi. Hem ortamın gerilmesi hem de ülkedeki iç karışıklıklar sebebiyle Sırbistan-Karadağ 2006 yılında Eurovision Şarkı Yarışması’ndan çekilmiş, ancak yine de oylamaya katılmıştır. Böylece 2005 Eurovision Şarkı Yarışması, Sırbistan-Karadağ’ın ülke olarak katıldığı ikinci ve son Eurovision olarak kaldı.

Bu gerginliğe daha fazla dayanamayan ülke 2006 yılında bölündü ve ayrı iki ülke olarak Helsinki’de gerçekleştirilen 2007 Eurovision Şarkı Yarışması’na katıldı. Sırbistan, Marija Šerifović’in “Molitva” adlı parçasıyla, hem katıldığı ilk sene (teknik olarak) birinci olan ilk ülke olarak tarihe geçmiş, hem de Karadağ’a cevabını sanat yoluyla vermiştir.