Eurovision 2019 ve Wide Shots Sorunsalı

Eurovision 2019’un kamera açıları, belki de bu seneye dair en çok konuşulan şeylerden biri olma başarısına iki gün içerisinde nail oldu. Peki ya nasıl?

Bu konuyu Twitter sayfamda etraflıca yorumlamış olmama rağmen, bilahare ele almak istedim. Zira herkes patlamaya hazır bomba gibi yeni gelen provaları izlemeye devam ediyor.

Öncelikle sayfama ve bu yazıma Eurovision’la hiç ilgisi olmadan gelenlere ufak bir açıklama yapmamda fayda var: Eurovision’da her ülkenin; her biri otuzar dakika olmak kaydıyla iki prova hakkı, bir de kıyafetli prova hakkı vardır. Eski yayınlanma sisteminde, internet üzerinden erişilebilen görüntüler şu şekilde sıralanırdı: ilk provanın otuz saniyesi, ikinci provanın ise tamamı. Yani son iki veyahut üç sene öncesine kadar kamera açılarını finale kadar görme şansımız olmazdı. Lâkin teknolojinin hat safhada ilerleme kaydettiği ve bilgi yayılım hızının olağanüstü artması sebebiyetiyle yasak olmasına karşın kamera açılarının olduğu görüntüler bir şekilde sızdırılıyordu – cezai müeyyidesi olmasına rağmen.

Bunun beraberinde yeni sistemle provaların tamamını izleme şansımız olmuyor ancak ikinci provadan paylaşılan görüntüler, yarı final veya final gecesinde televizyon ekranlarına yansıyacak olan kamera görüntüleri ve açıları ile birlikte yayınlanıyor.

Bu yüzden ki bu senenin ilk provaları gerçekleştiği sırada kimsenin bu konu dâhilinde bir öngörüsü yoktu. Son iki gündür ise ortalığı kasıp kavuran ciddi bir problem hâline gelmiş durumda bu kamera açıları. Öncelikle kamera açılarının önemi nedir?

Her ne kadar her Eurovision birincisi için bu geçerli olmasa da, bazılarını birinci yapan en büyük etkenlerin başında gelir. 2016 Ukrayna örneğiyle devam etmek isterim:

Jamala aile hikâyesini (1944 Kırım Türkleri Sürgünü) anlatırken şarkının bridge kısmına “Uşak makamı” ile devam eder, akabinde ise arka plan olarak ağaç görseli gelir ki yeniden izlediğimizde buradaki kamera açılarının şarkının seyirciye geçmesinde ne kadar büyük bir payı olduğu yadsıyamayacağımızı hatırlatır bizlere.

(Videoda 2.26-2.50 arası)

Bu yüzden, fanların çığ gibi büyüyen tepkisinin en haklı sebebi, kamera açılarının bir Eurovision gecesinin kalitesi açısından büyük önem arz etmesidir.

Bu sene karşımıza çıkan en büyük sorun “wide shots” ısrarı… Wide shots yani geniş (açılı) çekim adı verilen bu çekim konusundaki ısrarın sebebi ne, biraz onu irdeleyelim.

Provalar başlamadan çok daha öncesinde sahne ve arena görüntüleri çoktan yayılmaya başlamıştı. Bununla beraber sahnenin ve arenanın büyüklüğünün yetersiz kalacağı zaten öngörülüyordu. Bilet fiyatlarının oldukça fahiş olması ve derneklere dağıtılan paket bilet kontenjanının geçen senelere oranla bir hayli düşük olması da bu göstergelerin en başında geliyordu. Nitekim öngörülen gibi de oldu, sahne de arena da oldukça küçüktü. Peki bu sorun nasıl çözülecekti?

(Geçen senenin birincisi Netta’nın bu seneki sahneyi ilk defa görüşünde verdiği tepki – bu video sayesinde arenanın yetersiz kalacağını öngörmüştük.)

Eğer hatırlarsanız bir önceki yazımda “Eurovision is television.” diye bir cümle kurmuştum, yani gerçeğinin nasıl olduğundansa ekrana yansıyanın çok daha önemli olduğunu dile getirmeye çalıştım. Zira bunun en büyük örneğini Ukrayna’da görmüştük, yetersiz bir arena ve yetersiz bir sahne olmasına rağmen ekranlara bunu mümkün olan en iyi hâliyle yansıtmışlardı, çözüm bulamadıkları tek sıkıntı ise ses sistemi olmuştu. Bu sene ise bu probleme öngörülen çözüm ise çok farklı oldu.

Öncelikle sahnenin tasarımıyla başlamak istiyorum: sahne üçgen şeklinde ve bu sebepsiz değil. Perspektiften dolayı, kamerayı ne kadar alçakta tutarsanız, sahne geriye doğru o kadar geniş gözüküyor. Bu, uygulanan taktiklerden ilki.

İkincisi ise seyircilerle beraber tüm arenayı kapsayacak şekilde geniş açı çekimi kullanmak… Burada öncül sebebin, arenanın sanki bir kısmını gösteriyormuş gibi yaparak “Daha çok kişi var aslında, siz sadece bu kadarını görüyorsunuz.” algısı yaratmak olduğunu düşünüyorum. Ancak bu algıyı, bir koskoca performansın neredeyse beşte birini işgal ederek yapmak, işte bu profesyonellik dışı kalıyor.

Kimsenin gözünden kaçmayan, kaçması da mümkün olmayan bu sorun, şovun kalitesine ciddi mahiyette tesir ediyor ve etmeye de devam edecek. Birkaç örneğini sizlerle paylaşmak isterim.

Happy WIDE SHOTS day #eurovision pic.twitter.com/jZiLQhVIUu

— Euro-Neuro (@EuroShqip) 10 Mayıs 2019

literally nobody:

KAN: pic.twitter.com/YaRi2yDJ5K

— rd (@justonekoala) 10 Mayıs 2019

Her ne kadar tepki toplayacağını bilsem de bu konudaki çıkarımımı sizlerle paylaşmak isterim: Bu tipik bir Doğu ülkesi refleksidir. Genellikle Doğu ülkelerinde çok fazla gördüğümüz “Hazır Eurovision’u kazandık, her şeyimizi tanıtalım, ne iş yaptıysak hepsini gösterelim, göze sokalım.”cılık daha çok Doğu ülkelerinde rastladığımız bir konu, bu da en büyük izdüşümlerinden birine şahit oluyoruz hep beraber. Bu tutumun da ceremesini, izlediğimiz şovdan keyif almayarak maalesef biz çekeceğiz…